Baatiriin litiyeem-ayoon tokko akkamitti chaarjii fi ba’a?

Baatiriiwwan litiyeem-ayoon anniisaa guddaa, umurii marsaa dheeraa, fi saffisa of-basuu gadi aanaa ta’eef ni fayyadu. Baatiriiwwan kun akkamitti akka hojjetan hubachuun murteessaadha.

Qaamolee Baatirii Lithium-ion .

Qaamonni bu’uuraa baatirii litiyeem-ayoon anoodii, kaatodii, elektiroolayitii fi adda baasuu of keessatti qabatu. Qaamonni kun waliin ta’uun anniisaa bu’a qabeessa ta’een kuusuu fi gadi lakkisuu. Anoodiin akkaataa adda addaatiin giraafiitii irraa kan hojjetame yoo ta’u, kaatodiin ammoo oksaayidii sibiilaa litiyemii of keessaa qaba. Elektiroolayitiin furmaata soogidda litiyemii furdaa orgaanikii keessatti argamu yoo ta’u, adda baastuun immoo anoodii fi kaatodii addaan baasuun sarkiyuutii gabaabaa kan ittisudha.

Adeemsa chaarjii fi gadhiifamuu .

Adeemsi chaarjii fi discharge baatirii litiyeem-ayoon hojii isaaniif bu’uura. Adeemsi kunniin sochii ayoonota litiyemii anoodii fi kaatodii gidduutti karaa elektiroolayitii of keessatti qabata.

Adeemsa chaarjii .

Yeroo baatiriin litiyeem-ayoon chaarjii godhu, ayoonni litiyemii kaatodii irraa gara anoodiitti socho’u. Sochiin kun kan uumamu madda anniisaa elektirikii alaa, tarminaalota baatirii irratti voolteejii waan hojiirra oolchudha. Voltaajiin kun ayoonota litiyemii karaa elektiroolayitii fi gara anoodiitti oofu, bakka isaan itti kuufamanitti. Adeemsi chaarjii sadarkaa gurguddoo lamatti caccabuu danda’a: marsaa kaarentii dhaabbataa (CC) fi marsaa voolteejii dhaabbataa (CV).

Yeroo marsaa CC, kaarentiin dhaabbataa ta’e gara baatiriitti waan dhihaatuuf voolteejiin suuta suutaan akka dabalu taasisa. Baatiriin daangaa voolteejii guddaa erga irra ga’ee booda chaarjiin gara marsaa CVtti jijjiirama. Marsaa kana keessatti voolteejiin dhaabbataa ta’ee qabama, kaarentiinis hanga gatii xiqqaa ta’etti suuta suuta hir’ata. Yeroo kanatti baatiriin guutummaatti chaarjii ta'a.

Adeemsa gadi lakkisuu .

Baatirii litiyeem-ayoon gadi lakkisuu adeemsa duubatti deebi’uu kan of keessaa qabu yoo ta’u, bakka ayoonni litiyemii anoodii irraa gara kaatodiitti deebi’u. Yeroo baatiriin meeshaa tokkotti walqabsiifamu meeshaan kun anniisaa elektirikii baatirii irraa harkisa. Kunis ayoononni litiyemii anoodii dhiisanii karaa elektiroolayitii gara kaatodiitti akka imalu taasisa, kunis kaarentii elektirikii meeshaa kanaaf humna kennu maddisiisa.

Walnyaatinsi keemikaalaa yeroo dhangala’aa bu’uuraan yeroo chaarjii ta’u faallaa warra ta’a. Ayoonoonni litiyemii gara meeshaa kaatodii gidduutti (galtee), elektiroononni ammoo sarkiyuutii alaa keessa yaa’u, kunis humna meeshaa walqabate kenna.

Walnyaatinsi kun dabarsuu ayoonota litiyeem fi dhangala’aa elektiroonotaa walgitu kan calaqqisiisan yoo ta’u, isaanis hojii baatirii keessatti bu’uuraa dha.

Amaloota Baatirii Lithium-ion .

Baatiriiwwan litiyeem-ayoon amala addaa qabaachuu isaaniitiin beekamu, kanneen akka dhangala’aa anniisaa olaanaa, of-danda’uu gadi aanaa, fi umurii marsaa dheeraa. Amaloonni kun bakka humni yeroo dheeraa itti turu barbaachisaa ta’etti hojiiwwaniif akka ta’an isaan taasisa. Baatiriiwwan litiyeem-ayoon madaaluuf safartuuwwan raawwii hojii ijoo hedduu fayyadamu:

Dansaa anniisaa: hamma anniisaa ulfaatina ykn ulfaatina kenname keessatti kuufame safara.

Umurii marsaa: baay’ina marsaa chaarjii-discharge baatiriin tokko dandeettiin isaa haalaan osoo hin manca’iin dura keessa darbuu danda’a.

C-rate: saffisa baatiriin tokko dandeettii isaa ol’aanaa wajjin walqabatee itti chaarjii ta’u ykn itti ba’u ibsa.

Barbaachisummaa Hordoffii Chaarjii fi Dhangala’aa .

Marsaa chaarjii fi ba’uu baatirii litiyeem-ayoon hordofuun umurii dheeraa fi nageenya isaanii mirkaneessuuf murteessaadha. Garmalee chaarjii gochuu ykn gadi bu’uun miidhaa baatirii, dandeettii hir’isuu, fi balaa nageenyaa akka ho’a baqachuutti geessuu danda’a. Hordoffiin bu’a qabeessa ta’e ga’umsa gaarii ta’e eeguu fi umurii baatirii dheeressuuf gargaara. furmaata hordoffii sadarkaa olaanaa akka . DFUN centralized battery hordoffii sirni duumessaa adeemsa chaarjii fi ba’uu hordofuu fi bulchuu keessatti gahee olaanaa qaba. Sirnichi haala chaarjii fi gadi lakkifamuu guutuu galmeessa, dandeettii qabatamaa shallaga, akkasumas paakkii baatirii waliigalaa gahumsaa fi itti fayyadamuuf nageenya akka qabaatu mirkaneessa.