লেখক: চাইট সম্পাদক প্ৰকাশৰ সময়: 2024-10-25 উৎপত্তি: স্থান
আধুনিক বেটাৰী প্ৰযুক্তিত আমি প্ৰায়ে 'বেটাৰী বেলেন্সিং শব্দটোৰ সন্মুখীন হওঁ।' কিন্তু ইয়াৰ অৰ্থ কি? মূল কাৰণটো উৎপাদন প্ৰক্ৰিয়া আৰু বেটাৰীত ব্যৱহৃত সামগ্ৰীসমূহৰ ওপৰত নিহিত হৈ থাকে, যাৰ ফলত বেটাৰী পেকৰ ভিতৰত থকা ব্যক্তিগত কোষসমূহৰ মাজত পাৰ্থক্যৰ সৃষ্টি হয়। এই পাৰ্থক্যসমূহো বেটাৰীসমূহে কাম কৰা পৰিৱেশৰ দ্বাৰাও প্ৰভাৱিত হয়, যেনে উষ্ণতা আৰু আৰ্দ্ৰতা। এই ভিন্নতাসমূহ সাধাৰণতে বেটাৰীৰ ভল্টেজৰ পাৰ্থক্য হিচাপে প্ৰকাশ পায়। ইয়াৰ উপৰিও ইলেক্ট্ৰ’ডৰ পৰা সক্ৰিয় পদাৰ্থৰ বিচ্ছিন্নতা আৰু প্লেটৰ মাজৰ সম্ভাৱ্য পাৰ্থক্যৰ বাবে বেটাৰীয়ে স্বাভাৱিকতে আত্ম-নিষ্কাশন অনুভৱ কৰে। উৎপাদন প্ৰক্ৰিয়াৰ পাৰ্থক্যৰ বাবে বেটাৰীৰ মাজত আত্ম-নিষ্কাশন হাৰ বেলেগ বেলেগ হ’ব পাৰে।
এটা উদাহৰণৰ সৈতে ইয়াক দেখুৱাওঁ আহক: ধৰি লওক এটা বেটাৰী পেকত, এটা কোষৰ অৱস্থা আনবোৰতকৈ বেছি (SOC) বেছি। চাৰ্জিং প্ৰক্ৰিয়াৰ সময়ত এই কোষটোৱে প্ৰথমে সম্পূৰ্ণ চাৰ্জ লাভ কৰিব, যাৰ ফলত বাকী কোষবোৰ এতিয়াও সম্পূৰ্ণৰূপে চাৰ্জ কৰা হোৱা নাই, যিবোৰ এতিয়াও অকালতে চাৰ্জিং বন্ধ কৰা নাই। ইয়াৰ বিপৰীতে যদি এটা কোষৰ SOC কম থাকে, তেন্তে ই নিৰ্গমনৰ সময়ত প্ৰথমে ইয়াৰ নিৰ্গমন কাট-অফ ভল্টেজত উপনীত হ’ব, যাৰ ফলত আন কোষবোৰে নিজৰ সংৰক্ষিত শক্তি সম্পূৰ্ণৰূপে মুক্ত কৰিব নোৱাৰে।
ইয়াৰ দ্বাৰা প্ৰমাণিত হয় যে বেটাৰী কোষৰ মাজত পাৰ্থক্যক আওকাণ কৰিব নোৱাৰি। এই বুজাবুজিৰ ভিত্তিত বেটাৰীৰ ভাৰসাম্য ৰক্ষাৰ প্ৰয়োজনীয়তা আহি পৰে। বেটাৰী বেলেন্সিং প্ৰযুক্তিৰ লক্ষ্য হৈছে বেটাৰী পেকৰ সামগ্ৰিক কাৰ্য্যক্ষমতা অনুকূল কৰি ইয়াৰ আয়ুস বৃদ্ধি কৰিবলৈ কাৰিকৰী হস্তক্ষেপৰ জৰিয়তে ব্যক্তিগত কোষৰ মাজৰ পাৰ্থক্য কম কৰা বা নিৰ্মূল কৰা। বেটাৰী বেলেন্সিঙে কেৱল বেটাৰী পেকৰ সামগ্ৰিক কাৰ্যক্ষমতা উন্নত কৰাই নহয়, ই বেটাৰীৰ সেৱা জীৱনকো যথেষ্ট বৃদ্ধি কৰে। গতিকে শক্তিৰ ব্যৱহাৰ অনুকূল কৰাৰ বাবে বেটাৰীৰ ভাৰসাম্য ৰক্ষাৰ সাৰমৰ্ম আৰু গুৰুত্ব বুজি পোৱাটো অতি গুৰুত্বপূৰ্ণ।
সংজ্ঞা: বেটাৰীৰ ভাৰসাম্য ৰক্ষা কৰাটোৱে নিৰ্দিষ্ট কৌশল আৰু পদ্ধতি ব্যৱহাৰ কৰাক বুজায় যাতে এটা বেটাৰী পেকত থকা প্ৰতিটো ব্যক্তিগত কোষে সামঞ্জস্যপূৰ্ণ ভল্টেজ, ক্ষমতা আৰু কাৰ্য্যকৰী অৱস্থা বজাই ৰাখে। এই প্ৰক্ৰিয়াটোৰ লক্ষ্য হৈছে বেটাৰীৰ কাৰ্য্যক্ষমতা অতিক্ৰম কৰা আৰু কাৰিকৰী হস্তক্ষেপৰ জৰিয়তে ইয়াৰ আয়ুস সৰ্বাধিক কৰা।
গুৰুত্ব: প্ৰথমতে, বেটাৰী বেলেন্সিঙে সমগ্ৰ বেটাৰী পেকটোৰ পৰিৱেশন যথেষ্ট উন্নত কৰিব পাৰে। ভাৰসাম্য ৰক্ষা কৰি ব্যক্তিগত কোষৰ অৱক্ষয়ৰ ফলত হোৱা কাৰ্য্যক্ষমতাৰ অৱক্ষয় এৰাই চলিব পাৰি। দ্বিতীয়তে, বেলেন্সিঙে কোষৰ মাজত ভল্টেজ আৰু ক্ষমতাৰ পাৰ্থক্য হ্ৰাস কৰি আৰু আভ্যন্তৰীণ প্ৰতিৰোধ ক্ষমতা হ্ৰাস কৰি বেটাৰী পেকৰ আয়ুসকাল বৃদ্ধি কৰাত সহায় কৰে, যিয়ে বেটাৰীৰ জীৱনকাল ফলপ্ৰসূভাৱে দীঘলীয়া কৰে। শেষত, সুৰক্ষাৰ দৃষ্টিকোণৰ পৰা, বেটাৰীৰ ভাৰসাম্য ৰক্ষাৰ প্ৰয়োগে ব্যক্তিগত কোষৰ অভাৰচাৰ্জিং বা অতিৰিক্ত ডিচাৰ্জিং ৰোধ কৰিব পাৰে, যাৰ ফলত তাপীয় পলায়নৰ দৰে সম্ভাৱ্য সুৰক্ষাৰ বিপদ হ্ৰাস পায়।
বেটাৰীৰ ডিজাইন: ব্যক্তিগত কোষৰ মাজত পৰিৱেশন অসামঞ্জস্যতা সমাধান কৰিবলৈ, প্ৰধান বেটাৰী নিৰ্মাতাসকলে বেটাৰীৰ ডিজাইন, সমাবেশ, সামগ্ৰী নিৰ্বাচন, উৎপাদন প্ৰক্ৰিয়া নিয়ন্ত্ৰণ, আৰু ৰক্ষণাবেক্ষণৰ দৰে ক্ষেত্ৰত নিৰন্তৰভাৱে উদ্ভাৱন আৰু অনুকূল কৰি তোলে। এই প্ৰচেষ্টাসমূহৰ ভিতৰত আছে কোষৰ ডিজাইন উন্নত কৰা, পেকৰ ডিজাইন উন্নত কৰা, প্ৰক্ৰিয়া নিয়ন্ত্ৰণ বৃদ্ধি কৰা, কেঁচামাল কঠোৰভাৱে নিৰ্বাচন কৰা, উৎপাদন নিৰীক্ষণ শক্তিশালী কৰা, আৰু সংৰক্ষণৰ অৱস্থা উন্নত কৰা।
BMS (বেটাৰী মনিটৰিং চিষ্টেম) ভাৰসাম্য ৰক্ষাৰ কাৰ্য্য: ব্যক্তিগত কোষৰ মাজত শক্তি বিতৰণ সামঞ্জস্য কৰি, BMS এ অসামঞ্জস্যতা হ্ৰাস কৰে আৰু বেটাৰী পেকৰ ব্যৱহাৰযোগ্য ক্ষমতা আৰু আয়ুস বৃদ্ধি কৰে। বিএমএছত ভাৰসাম্য ৰক্ষাৰ বাবে দুটা মূল পদ্ধতি আছে: পেচিভ বেলেন্সিং আৰু এক্টিভ বেলেন্সিং।
পেচিভ বেলেন্সিং, যাক শক্তিৰ অপচয় ভাৰসাম্য বুলিও কোৱা হয়, তাপৰ ৰূপত অধিক ভল্টেজ বা ক্ষমতা থকা কোষৰ পৰা অতিৰিক্ত শক্তি মুক্ত কৰি কাম কৰে, যাৰ ফলত ইয়াৰ ভল্টেজ আৰু ক্ষমতা হ্ৰাস পায় যাতে অন্য কোষৰ সৈতে মিলি যায়। এই প্ৰক্ৰিয়াটো মূলতঃ অতিৰিক্ত শক্তি শ্বাণ্ট কৰিবলৈ ব্যক্তিগত কোষৰ সৈতে সংযুক্ত সমান্তৰাল ৰেজিষ্টৰৰ ওপৰত নিৰ্ভৰশীল।
যেতিয়া এটা কোষৰ আধান আনতকৈ বেছি হয়, তেতিয়া অতিৰিক্ত শক্তি সমান্তৰাল ৰেজিষ্টৰৰ জৰিয়তে বিসৰ্জন দিয়া হয়, আন কোষবোৰৰ সৈতে ভাৰসাম্য লাভ কৰে। ইয়াৰ সৰলতা আৰু কম খৰচৰ বাবে বিভিন্ন বেটাৰী ব্যৱস্থাত পেচিভ বেলেন্সিং বহুলভাৱে ব্যৱহাৰ কৰা হয়। কিন্তু ইয়াৰ যথেষ্ট শক্তিৰ ক্ষতিৰ অসুবিধা আছে, কিয়নো শক্তিক ফলপ্ৰসূভাৱে ব্যৱহাৰ কৰাতকৈ তাপ হিচাপে বিসৰ্জন দিয়া হয়। অভিযন্তাসকলে সাধাৰণতে বেলেন্সিং কাৰেণ্টক নিম্ন স্তৰলৈ (প্ৰায় ১০০mA) সীমিত কৰে। গঠনটো সৰল কৰিবলৈ ভাৰসাম্য ৰক্ষা প্ৰক্ৰিয়াই সংগ্ৰহ প্ৰক্ৰিয়াৰ সৈতে একেটা তাঁৰৰ প্ৰবাহ ভাগ-বতৰা কৰে, আৰু দুয়োজনে বিকল্পভাৱে কাম কৰে। এই ডিজাইনে ব্যৱস্থাৰ জটিলতা আৰু খৰচ হ্ৰাস কৰিলেও ইয়াৰ ফলত কম ভাৰসাম্য ৰক্ষাৰ কাৰ্যক্ষমতা আৰু লক্ষণীয় ফলাফল লাভ কৰিবলৈ দীঘলীয়া সময়ো পোৱা যায়। পেচিভ বেলেন্সিঙৰ দুটা মূল প্ৰকাৰ আছে: স্থিৰ শ্বাণ্ট ৰেজিষ্টৰ আৰু চুইচড শ্বাণ্ট ৰেজিষ্টৰ। পূৰ্বৰটোৱে অভাৰচাৰ্জিং ৰোধ কৰিবলৈ এটা নিৰ্দিষ্ট শ্বাণ্ট সংযোগ কৰে, আনহাতে দ্বিতীয়টোৱে অতিৰিক্ত শক্তিক বিসৰ্জন দিবলৈ চুইচিংটো নিখুঁতভাৱে নিয়ন্ত্ৰণ কৰে।
আনহাতে সক্ৰিয় ভাৰসাম্য ৰক্ষা কৰাটো অধিক কাৰ্যক্ষম শক্তি ব্যৱস্থাপনা পদ্ধতি। অতিৰিক্ত শক্তি বিলুপ্ত কৰাৰ পৰিৱৰ্তে ই বিশেষভাৱে ডিজাইন কৰা বৰ্তনী ব্যৱহাৰ কৰি কম ক্ষমতাসম্পন্ন কোষলৈ অধিক ক্ষমতা থকা কোষৰ পৰা শক্তি স্থানান্তৰিত কৰে য’ত ইণ্ডাক্টৰ, কেপাচিটৰ, আৰু ট্ৰেন্সফৰ্মাৰ আদি উপাদান অন্তৰ্ভুক্ত কৰা হয়। ই কেৱল কোষৰ মাজৰ ভল্টেজৰ মাজত ভাৰসাম্য ৰক্ষা কৰাই নহয়, সামগ্ৰিক শক্তিৰ ব্যৱহাৰৰ হাৰো বৃদ্ধি কৰে।
উদাহৰণস্বৰূপে, চাৰ্জিঙৰ সময়ত, যেতিয়া এটা কোষে ইয়াৰ ওপৰৰ ভল্টেজ সীমাত উপনীত হয়, তেতিয়া বিএমএছে সক্ৰিয় ভাৰসাম্য ব্যৱস্থা সক্ৰিয় কৰে। ই তুলনামূলকভাৱে কম ক্ষমতাসম্পন্ন কোষ চিনাক্ত কৰে আৰু উচ্চ-ভোল্টেজ কোষৰ পৰা শক্তি স্থানান্তৰ কৰে এই কম ভোল্টেজ কোষলৈ এটা সযতনে ডিজাইন কৰা বেলেন্সাৰ বৰ্তনীৰ জৰিয়তে। এই প্ৰক্ৰিয়াটো নিখুঁত আৰু কাৰ্যক্ষম দুয়োটা, বেটাৰী পেকৰ পৰিৱেশন বহু পৰিমাণে বৃদ্ধি কৰে।
বেটাৰি পেকৰ ব্যৱহাৰযোগ্য ক্ষমতা বৃদ্ধি কৰা, ইয়াৰ আয়ুস বৃদ্ধি কৰা, আৰু সামগ্ৰিক ব্যৱস্থাৰ কাৰ্যক্ষমতা উন্নত কৰাত নিষ্ক্ৰিয় আৰু সক্ৰিয় ভাৰসাম্য দুয়োটাই গুৰুত্বপূৰ্ণ ভূমিকা পালন কৰে।
নিষ্ক্ৰিয় আৰু সক্ৰিয় ভাৰসাম্য প্ৰযুক্তিৰ তুলনা কৰিলে স্পষ্ট হৈ পৰে যে ইয়াৰ ডিজাইন দৰ্শন আৰু নিষ্পাদনৰ ক্ষেত্ৰত ইয়াৰ মাজত যথেষ্ট পাৰ্থক্য আছে। সক্ৰিয় ভাৰসাম্য সাধাৰণতে স্থানান্তৰ কৰিবলগীয়া শক্তিৰ সঠিক পৰিমাণ গণনা কৰিবলৈ জটিল এলগৰিদম জড়িত হৈ থাকে, আনহাতে নিষ্ক্ৰিয় ভাৰসাম্য ৰক্ষাৰ বাবে অতিৰিক্ত শক্তি বিসৰ্জন কৰিবলৈ চুইচৰ কাৰ্য্যকলাপৰ সময় সঠিকভাৱে নিয়ন্ত্ৰণ কৰাৰ ওপৰত অধিক নিৰ্ভৰশীল।
সমগ্ৰ ভাৰসাম্য প্ৰক্ৰিয়াটোত, ব্যৱস্থাটোৱে প্ৰতিটো কোষৰ প্ৰাচলসমূহৰ পৰিৱৰ্তনসমূহ অবিৰতভাৱে নিৰীক্ষণ কৰে যাতে ভাৰসাম্য ৰক্ষাৰ কাৰ্য্যসমূহ কেৱল ফলপ্ৰসূ নহয়, নিৰাপদো হয়। এবাৰ কোষৰ মাজৰ পাৰ্থক্যসমূহ পূৰ্বনিৰ্ধাৰিত গ্ৰহণযোগ্য পৰিসৰৰ ভিতৰত পৰিলে, ব্যৱস্থাটোৱে ভাৰসাম্য ৰক্ষাৰ কাৰ্য্য শেষ কৰিব।
উপযুক্ত ভাৰসাম্য ৰক্ষা পদ্ধতি সযতনে নিৰ্বাচন কৰি, ভাৰসাম্য ৰক্ষাৰ গতি আৰু ডিগ্ৰী কঠোৰভাৱে নিয়ন্ত্ৰণ কৰি, আৰু ভাৰসাম্য প্ৰক্ৰিয়াৰ সময়ত উৎপন্ন হোৱা তাপ ফলপ্ৰসূভাৱে পৰিচালনা কৰি, বেটাৰী পেকৰ কাৰ্য্যক্ষমতা আৰু আয়ুসকাল যথেষ্ট উন্নত কৰিব পাৰি।
